5 – 3 – 1965

Đây là chuyến chuyển gạo thành công thứ 8. Tôi nhớ rõ thứ tự, là vì từ ngày về đây, việc chuyên chở của đoàn hậu cần gặp trở ngại ngày càng nhiều. Năm trước, lúc mặt trận kiểm soát được hầu hết vùng thôn quê vây quanh quận lỵ nhất là về ban đêm, thì việc chuyển lương thực và vũ khí quá dễ dàng.

Phương tiện chuyên chở của đoàn 84 lúc đó là xe bò, ghe máy. Xe bò của dân địa phương, chở thuê gạo cho mặt trận. Hễ chở một bao gạo trong khoảng hai cây số rưỡi thì được trả 50 đồng. Tư nhân chuyên chở là thành phần tốt đã được hội đồng nhân công địa phương giới thiệu. Những thành phần nghèo có lý lịch tốt được ban tài vụ cho vay tiền theo đề nghị của hội đồng nhân công để họ mua bò trả góp, dùng vào việc chuyên chở.

Đoàn 84 cũng đã có thời tổ chức các đội xe bò cơ động đặt dưới sự chỉ huy của liên đoàn trưởng. Đội gồm các cổ xe có phận sự chở vũ khí đạn dược đến bất cứ nơi nào, kể cả tiền tuyến.

Gặp mùa nước lớn, đoàn cũng dùng xe chở gạo từ An Sơn đến Hương Tín, thường đi ban đêm, giá mỗi bao là 100 đồng.

Bốn tháng sau ngày tôi về, tình hình an ninh không như trước nữa. Địch đã thường xuyên kiểm soát con đường cái quan cắt ngang quận. Cả trung đoàn địch đã hành quân thường xuyên bên kia sông và đặt các đồn bót sang cả bên này. Xe bò không còn dùng được nữa vì vừa chậm chạp, vừa lộ liễu. Ghe máy gây tiếng động ban đêm nên chỉ có thể chở bằng các xuồng nhỏ nép sát bên các rặng dừa nước. Tuy vậy trong chuyến chuyên chở thứ 5, hai xuồng gạo không thoát khỏi ánh đèn pha trên cầu, và bốn người đã hy sinh.

Từ cả tháng nay, các trung đội chủ lực phải phân tán thành các tổ 5, 6 người, sống ẩn núp trong các hầm che bằng cây rừng. Các tổ này ban đêm lãnh tiền của trung đội mua gạo giao lên đại đội, rồi đại đội chuyển lên khu. Nhưng thực tế, các tổ mua gạo được quá ít không đủ cho các chiến sĩ trong tổ ăn, nên đoàn thực sự không còn làm công việc tiếp tế. Tình trạng ấy gây ảnh hưởng lớn cho cuộc chiến đấu chung.

Chỉ còn có trung đội phụ nữ là thu mua đắc lực, nhờ ngụy trang đem tiền vét gạo ở chợ. Bên nam phụ trách việc chuyển gạo từ các nơi về kho Hương Tín, rồi vượt ngang quấc lộ đem vào rừng chuyển sâu lên khu.

7 – 3 – 1965

Đã họp trung đội hậu cần xong, phân công tỉ mỉ công việc của từng người để chuyển gạo từ kho 8 vượt ngang đường cái quan. Có thể gặp các trở ngại sau đây:

– Cái đèn pha trên cầu gỗ bắt ngang qua suối chiếu xa về địa diểm ấn định.

– Sự ồn ào bất cẩn đánh thức tiểu đội gác cầu dậy.

– Xe trên quận đột ngột chạy về tỉnh lỵ.

Đây là các tiên liệu khó gặp, vì nhiều người đã am hiểu thói quen sinh hoạt trên con đường này. Lần chuyên chở gạo thứ 9 sẽ không có gì trở ngại. Tôi tin như vậy.

***