Những phát biểu trong Lễ Tưởng Niệm Nguyễn Mộng Giác

Kính thưa tất cả bà con, bạn bè, văn hữu,

Chúng tôi là Phạm Phú Minh, một người bạn của gia đình nhà văn Nguyễn Mộng Giác, hôm nay hân hạnh được giao cho nhiệm vụ điều hợp buổi lễ tưởng niệm này.

Thưa quý vị, tất cả chúng ta vừa có một mất mát lớn, đó là sự vĩnh viễn ra đi của nhà giáo/ nhà văn Nguyễn Mộng Giác, người đã đến với nền giáo dục từ 50 năm, và hiện diện trên văn đàn từ hơn 40 năm qua. Hôm nay chúng ta tập họp tại đây để cùng nhau tưởng nhớ đến những gì mà suốt đời anh Nguyễn Mộng Giác đã để lại cho gia đình, cho học trò, cho bè bạn, cho quê hương, và đặc biệt cho nền văn học của Việt Nam.

Trước khi mời gia đình và bạn hữu phát biểu về anh, chúng tôi xin mạn phép được trình bày một cách sơ lược tiểu sử của người quá cố.

Nhà văn Nguyễn Mộng Giác sinh ngày 4 tháng 01 năm 1940 tại Xuân Hòa, huyện Bình Khê, bây giờ đổi thành huyện Tây Sơn, tỉnh Bình Ðịnh. Thời kháng chiến chống Pháp 1946 đến 1954, anh đi học tiểu học và trung học tại vùng kháng chiến. Sau Hiệp định Genève 1954, tiếp tục học tại trường trung học Cường Ðể, Quy Nhơn, trường Võ Tánh, Nha Trang, rồi học năm chót của bậc trung học tại trường Chu Văn An, Sài Gòn. Anh tốt nghiệp thủ khoa Ðại Học Sư Phạm ban Việt Hán tại Huế năm 1963. Anh dạy tại trường Ðồng Khánh, Huế hai niên khóa, rồi đổi vào Qui Nhơn làm hiệu trưởng trường Cường Ðể, rồi làm Chánh Sự Vụ Sở Học Chánh tỉnh Bình Ðịnh cho đến năm 1974 thì vào Sài Gòn làm chuyên viên nghiên cứu giáo dục tại Bộ Giáo Dục.

Sau 7 năm làm công tác giáo dục, nhà giáo Nguyễn Mộng Giác mới bắt đầu viết văn, khi đã 30 tuổi. Từ năm 1970 ông cộng tác với các tạp chí Bách Khoa, Văn, Thời Tập, Ý Thức.

Truyện dài Ðường Một Chiều, được giải thưởng Văn Bút của Việt Nam Cộng Hòa năm 1974.

Biến cố miền Nam sụp đổ năm 1975 đã làm gián đoạn việc sáng tác của anh. Từ năm 1977 đến 1981 trong khung cảnh miền Nam sống trong chế độ cộng sản, nhà văn Nguyễn Mộng Giác cầm bút trở lại, mượn chuyện lịch sử thời Tây Sơn để diễn tả một xã hội đang thay đổi: Trường thiên tiểu thuyết Sông Côn Mùa Lũ ra đời.

Vừa viết xong Sông Côn Mùa Lũ, nhà văn Nguyễn Mộng Giác cùng con trai vượt biên vào tháng 11 năm 1981, đã đến được Indonesia, và bắt đầu viết lại ngay. Sau mấy tháng ở tại đây, anh đã hoàn tất những truyện ngắn mà sau này xuất bản thành cuốn Ngựa Nản Chân Bon và Xuôi Dòng, cùng tập I của trường thiên tiểu thuyết Mùa Biển Ðộng.

Tháng 11 năm 1982 anh đến Hoa Kỳ, định cư tại Nam California, tám năm sau bảo lãnh được gia đình qua Mỹ, đồng thời, như một phép lạ, anh cũng “đoàn tụ” được với tập bản thảo đồ sộ tác phẩm mà anh đã hoàn tất chín năm trước tại Việt Nam: Trường thiên tiểu thuyết Sông Côn Mùa Lũ.

Tại hải ngoại, ngoài việc đi làm để kiếm sống, anh vẫn tham gia sinh hoạt văn học bằng cách cộng tác với một số báo Việt ngữ và tiếp tục viết văn, đã xuất bản nhiều tác phẩm, trong đó có trường thiên tiểu thuyết thứ hai của anh là Mùa Biển Động. Từ 1986 anh làm chủ bút tạp chí Văn Học, một tạp chí uy tín quy tụ nhiều cây bút văn học hải ngoại và cả trong nước. Ðến tháng 8 năm 2004, anh phải ngưng làm báo Văn Học vì bị trọng bệnh. Kể từ đó cuộc chiến đấu với bệnh tật kéo dài cho mãi đến gần đây, nhà văn Nguyễn Mộng Giác đã từ trần vào ngày 2 tháng 7, để lại một sự nghiệp văn học đồ sộ và sự thương tiếc cho tất cả chúng ta.

Kính thưa quý vị, sau phần sơ lược tiểu sử, bây giờ xin bước vào phần chính của buổi tưởng niệm, trong đó chúng ta sẽ nghe những chia sẻ của gia đình và bạn hữu về người quá cố.

Người mà chúng tôi được hân hạnh mời phát biểu đầu tiên là một người đã gắn bó cuộc đời mình với anh Nguyễn Mộng Giác từ gần nửa thế kỷ qua, suốt thời gian đó đã cùng Nguyễn Mộng Giác chia sẻ biết bao ngọt bùi lẫn cay đắng, người đó không ai khác hơn là chị Nguyễn Mộng Giác. Xin mời chị Nguyễn Khoa Diệu Chi.

Từ nay anh an nghỉ nghe Giác

Đó là nỗi niềm của người vợ. Anh chị Giác đã có với nhau ba người con, hai gái một trai. Bây giờ chúng tôi xin mời người con đầu của anh chị, cô Dao Tiên, để chia sẻ tấm lòng người con với người cha thân yêu của mình.

Ba ơi, chúng con mãi mãi yêu ba

Anh Giác có một gia đình khá đông anh em, anh là người con thứ hai trong tổng số bảy anh chị em. Một người em gái của anh Nguyễn Mộng Giác, sẽ bày tỏ tình cảm đối với người anh của mình. Xin mời chị Nguyen Thi Hong Phong

Trúc Chi Tôn Thất Kỳ

Bình Định là một tỉnh lớn, thời Việt Nam Cộng Hòa đó là tỉnh đông dân nhất toàn quốc. Đó cũng là vùng sinh ra nhiều nhân tài, thời xưa có vua Quang Trung, thời nay về văn học có những cây bút như Võ Phiến, Nguyễn Mộng Giác… BS Nguyễn Chí Vỹ , đại diện Hội Tây Sơn Bình Định sẽ nói lên tình cảm của người đồng hương với người quá cố.

Điếu văn của Hội Ái Hữu Tây Sơn Bình Định

Nhà văn Nguyễn Xuân Hoàng

Anh Nguyễn Mộng Giác tốt nghiệp Đại học Sư phạm ban Việt Hán tại Huế năm 1963. Sau hai năm dạy tại trường Đồng Khánh, anh đã đổi về làm hiệu trưởng trường Cường Để tại Quy Nhơn, rồi Chánh Sự Vụ Sở Học chánh tỉnh Bình Định, đến năm 1974 mới đổi về làm việc tại bộ Giáo Dục tại Sài Gòn. Anh đã có nhiều năm lo việc giáo dục tại quê nhà. Xin mời ông Đặng Phú Phong, đại diện của hội Liên trường Quy Nhơn lên nói lời tiễn biệt với thấy Nguyễn Mộng Giác.

Điếu từ Giáo Sư, Nhà Văn Nguyễn Mộng Giác của Cựu Học Sinh LTQN

Nhà văn Nguyễn Bá Trạc

Thư của Giáo Sư Hà Thúc Hoan, bạn học Đại Học Sư Phạm với anh Nguyễn Mộng Giác, từ Việt Nam gửi qua, sẽ do một người bạn khác, anh Lê Thọ Giáo đọc. Đồng thời anh Lê Thọ Giáo cũng chia sẻ về quá trình làm báo Văn Học với anh Nguyễn Mộng Giác.

Kính Nhớ Bạn Hiền Nguyễn Mộng Giác